مسیر۱۳تهرانگردی بااتوبوسHop-On Hop-Off

میدان ارگ، رادیو تهران، پارک شهر، صوراسرافیل

میدان ارگ:

میدان ارگ، میدان شاه یا میدان توپخانه قدیم با میدان توپخانه میدانی در در شمال تهران قدیم درون حصار صفوی (شاه طهماسبی) بود.

ارگ تهران که پیشینه ایجاد آن به دوره صفویه باز می گردد، در شمال تهران قدیم در داخل حصارشاه تهماسبی واقع بود. این ارگ خود حصاری جداگانه داشت و خندقی آن را از شهر جدا می ساخت. در این فاصله بین خندق و ورودی ارگ میدانی قرار داشت که به نام های: ” میدان شاه ” ، ” میدان توپخانه ” ، ” باغ گلشن ” ، ” میدان ارگ ” نامیده می شده است. برای ورود به این میدان پلی چوبین بر روی خندق زده بودند که به ” تخته پل ” مشهور بود.

رادیو تهران:

درچهارم اردیبهشت ۱۳۱۹ اولین فرستنده‌رادیویی در ایران در محل بی‌سیم در جاده قدیم شمیران افتتاح گردید. از سال ۱۳۱۹ رادیو تهران در ۲۴ ساعت فقط ۸ ساعت برنامه اجرا می‌کرد که شامل اخبار، موسیقی ایرانی، گفتار مذهبی، فرهنگی، جغرافیایی و تاریخی بود.

پارک شهر:

پارکِ شَهْر یکی از پارک‌های قدیمی شهر تهران است. تاریخ تاسیس این پارک به سال ۱۳۳۹ باز می‌گردد. مساحت این پارک تقریباً ۲۵ هکتار است و ۸ در ورودی دارد. درون این پارک: موزه صلح تهران، آکواریم پارک شهر تهران، استخر، ورزشگاه، کتابخانه و سایت پرنده نگری … وجود دارد.

این بوستان از جنوب به خیابان بهشت(اسم قبلی)، از شمال به خیابان فیاض بخش(اسم قبل)، از شرق به خیابان خیام، و از غرب به وحدت اسلامی (شاپور) محدود می‌شود.(لزومی نداره این مسیله بیاد)

میدان امام خمینی:

نام میدان : امام خمینی
نامهای دیگر : توپخانه ، سپه
پیرامون نام )وجه تسمیه ) به علت قرار دادن توپ و توپچی ها در زمین بیابانی میدان در زمان فتحعلی شاه به میدان توپخانه مشهور شد ،
پیشینه و تاریخچه : در سال ۱۲۸۴ هجری قمری و به دستور میرزا تقی خان امیر کبیر و با معماری محمد ابراهیم‌ خان آذربایجانی کار ساخت میدان ده سال به طول انجامید و در سال ۱۲۹۴ قمری به دستور اعتمادالسلطنه خاتمه یافت.این میدان از نخستین گذرگاه‌های تهران است که سنگفرش و بعدها آسفالت شد.

میدان امام خمینی نام‌های پیشین:میدان توپخانه، میدان سپه این میدان در سال ۱۲۸۴ هجری قمری در دوره ناصرالدین شاه و به دستور امیر کبیر ساخته و ساختمان‌های گرداگرد آن بارها تخریب و نوسازی شده‌اند. میدان توپخانه از گذشته‌های دور مرکز حمل و نقل و ترافیک شهر تهران و همچنین محل گردهمایی‌های اعتراضی و همچنین اعدام برخی از محکومان نامی بوده‌است. این میدان هم‌اکنون کانون اداری و تجاری به شمار می‌رود.

میدان توپخانه دارای پهنایی نزدیک به ۱۱۰ متر و درازای تقریبا ۲۲۰ متر و چهارگوش مستطیلی است که دقیقا از تناسبات توصیه‌شده در دوره نوزایی )رنسانس( و باروک پیروی می‌کند. .

کاربری پیشین

میدان توپخانه از بدو احداث، مرکزی برای تجمع، آتشبازی، مشق و رژه نظامی و همچنین اعدام محکومان بوده‌است. برخی بر این باورند که طراح میدان در هنگام طراحی آن به میدان نقش جهان اصفهان نیز نظر داشته‌است. در اوایل احداث میدان، چند عراده توپ غنیمتی شاه عباس صفوی از پرتغالی‌های جزیره هرمزدر آن قرار داده شده بود. همچنین توپی به نام توپ مروارید که از ساخته‌های دوران فتحعلی‌شاه بود در میدان به نمایش گذاشته شده بود.

میدان توپخانه از نخستین گذرگاه‌های تهران است که سنگفرش شده و در دوره‌ای به عنوان نقطه پیوند میان بخش نوین و بخش کهن تهران قلمداد می‌شد.

با آغاز دگرگونی‌های شهرسازی نوین از میانه‌های دوره قاجار و به ویژه از دوره پهلوی، میدان توپخانه بناهای نوینی مانند عمارت تلگرافخانه و پست‌خانه، بانک، بلدیه و نظمیه را در کنار خود می‌بیند. عناصری که از شاخصه‌های مدرنیته به شمار می‌رود و برای میدان توپخانه ناشناس است. از این مقطع به بعد میدان دارای کاکردی ویژه می‌شود، به گونه‌ای که با این دگردیسی‌ها این میدان بر آن است که چهرهٔ مدرن شده شهرهای ایرانی برای فرنگیان و خارجیانی که به ایران سفر می‌کنند فراهم آورد.

در گذر زمان ساختمان‌های گوناگونی در این میدان بر پا شده که در جای خود از مهم‌ترین مراکز دولتی به شمار می‌رفتند.در آغاز حصاری از ساختمان‌های دو طبقه طاق ضربی (همانند میدان نقش جهان) در چهارگوشه آن برای جای دادن ابزارهای جنگی و نیروهای وابسته به آن بنا شده بود. پس از تخریب این بنای یکنواخت و منظم اولیه، در سمت غرب میدان ساختمان نظمیه و در ضلع شرق آن ساختمان بانک شاهی ایران بر پا گردید. سپس در ضلع شمال ساختمان اداره بلدیه (ساختمان شهرداری) ساخته شد و پس از آن در جنوب میدان ساختمان تلگرافخانه بنا شد. آن گاه نظمیه دوباره تغییر شکل داد و تجدید بنا شد و در ضلع جنوب‌غربی میدان اداره عبور و مرور (راهنمایی و رانندگی) ساخته شد. سپس بانک شاهی تغییر شکل داده شد به جای بنای نخستین، ساختمان جدید بانک بازرگانی (بانک تجارت کنونی) بر پا شد. ساختمان تلگراف خانه نیز تخریب و به جای آن ساختمان بلندمرتبه وزارت پست و تلگراف و تلفن بنا شد. ساختمان بلدیه نیز که به شهرداری تغییر نام داده بود، تخریب گردید و جای آن به پایانه اتوبوسرانی شرکت واحد سپرده شد و سرانجام به جای اداره راهنمایی و رانندگی، ایستگاه مترو امام خمینی (توپخانه) ساخته شد. (تکراریه)

شواهد تاریخی در تهران نشان می‌دهد که میدان توپخانه سه دوره دگرگونی را پشت سر نهاده است و در هر یک از این سه دوره، ساختمان‌ها و بناهای آن تخریب و ساختمان‌های تازه‌ای به جای آن‌ها بر پا شده است. با این وجود، سیمای تاریخی این میدان با بنای تلگراف خانه که معماری آن مشابه میدان حسن‌آباد تهران است، بیش از سیمای دیگر دوره‌ها در یادها مانده است.

جایگاه

میدان توپخانه در محدوده منطقه ۱۲ شهرداری تهران جای گرفته است. خیابان فردوسی در شمال غربی، خیابان لاله‌زار و خیابان اکباتان در شمال شرقی، خیابان امیرکبیر و خیابان ناصرخسرو در جنوب شرقی، خیابان باب‌همایون (الماسیه) در جنوب غربی و خیابان امام‌خمینی (خیابان سپه) در غرب، به میدان متصل می‌شوند.لزومی نداره در اطراف این میدان خیابانهای قدیمی از جمله شمال فردوسی:به نام شاعر ایرانی و سراینده شاهنامه در ۱۰۰۰ سال پیش

ناصر خسرو در جنوب:سفرنامه نویس و شاعر دوره سلجوقی

خیابان لاله زار “به علت وجود باغ لاله در این مکان قرار دارد

ساختمان‌های پیرامون

عکس قدیمی از ساختمان بانک شاهی ایران (ساختمان بانک تجارت کنونی) در بخش شرقی میدان

با وجودی که میدان در آغاز به‌گونه یکپارچه طراحی و ساخته شد، اما پس از احداث، دستخوش دگرگونی‌های بسیاری شد. ساختمان‌های بسیاری در پیرامون آن ساخته و سپس ویران شدند.

• ساختمان بانک تجارت
• ابستگاه مترو
• ساختمان مخابرات

• ساختمان شهرداری

• ساختمان آتش‌نشانی

• موزه استاد صنعتی

وضع کنونی

بخشی از فروشگاه‎های ضلع شمالی میدان (پشت شهرداری) امروزه به کار فروش دستگاه‌های صوتی اتومبیل گرفته شده‌اند. اطراف باب همایون بورس فروش کت و شلوار بوده و ضلع جنوبی میدان تقریباً بطور کامل توسط ساختمان بتنی ۱۴ طبقه مخابرات اشغال شده‌است. به واسطه انفجار یک بمب قوی در تاریخ ۱۲ اردیبهشت ۱۳۶۴ (به واسطه حمله موشکی عراق و جنگ تحمیلی)و تخریب ساختمان‌های اطراف، بخشی از این ضلع خالی از بناست. تلاش‌هایی صورت گرفته‌است تا تعدادی پارکینگ مکانیزه در ضلع شرق پایانه قورخانه ایجاد شود و فضای پارک کافی در محدوده به‌وجود آید. به علاوه از جمله طرح‌ها برای تأمین فضای پارکینگ بهسازی پنج پارکینگ طبقاتی سعدی، پروانه، کریستال، ناصر خسرو، مولوی، پایانه قورخانه و بهشت خواهد بود. شورای شهر تهران در نظر دارد تا پروژه ساماندهی میدان توپخانه را به مسابقه بگذارد.